Terapia par, psychoterapia związków i małżeństw

Najczęstsze obszary relacji, w których psychoterapia pomaga parom:

• rozczarowanie relacją i pragnienie jej poprawy,
• kłótnie i problemy w komunikacji,
• brak szczęścia w związku i wycofanie zaangażowania z relacji,
• problemy z intymnością oraz trudności seksualne,
• niewierność,
• problemy z dziećmi / trudności wychowawcze,
• pragnienie poprawy dla dobra dzieci,
• separacja lub działania rozwodowe.

Warto przyjść i porozmawiać, że bywa Państwu trudno w związku. To 'trudno’ może dotyczyć różnych aspektów relacji. Np. że znaleźliśmy się w niespodziewanej sytuacji, która nas przerosła – zaskoczyły nas emocje własne i partnera_ki. Sytuacja staje się ciężka, bo trudno o niej rozmawiać.

Drugi rodzaj sytuacji ma miejsce wówczas, gdy nie spotkało nas żadne trzęsienie ziemi, ale coś narastało powoli. Nie było żadnego dramatycznego przebiegu, ale w pewnym momencie dochodzi do takiego oddalenia partnerów od siebie, że nie potrafią ze sobą ani być, ani rozmawiać.

1. Związek w terapii zmienia sposób patrzenia na własne relacje – para zaczyna widzieć siebie oraz swoje interakcje w bardziej adaptacyjny sposób.

2. Para w terapii modyfikuje dysfunkcyjne zachowania poprzez podejmowania prób ich skontrolowania, zamiany na bardziej adaptacyjne i użyteczne dla relacji, obniżenie częstotliwości ich występowania, itd…

3. Osoby w procesie wspólnej psychoterapii redukują zjawisko odcinania się i unikania emocji. Terapeuta par pomaga w ujawnianiu uczuć, myśli i potrzeb, które do tej pory były ukrywane lub wiązały się z lękiem przed odrzuceniem ze strony partnera_ki.

4. Terapia par poprawia komunikację bez obelg, wyśmiewania czy poniżania, kiedy ktoś wyraża swoje uczucia. W czasie terapii para będzie uczyła się rozmawiać ze sobą z zachowaniem wzajemnego szacunku i godności, rozpoznawać 'wyzwalacze’ prowadzące w związku do konfliktów oraz uczyć się efektywnie i empatycznie słuchać.

5. Małżeństwo w terapii aby budować odporność swojego związku potrzebuje dostrzeżenia tych obszarów relacji, w których funkcjonują dobrze i skutecznie a problemy są mniejsze lub po prostu ich nie ma! Ważna jest również wzajemna świadomość umiejętności jakie wnosimy do relacji oraz zasobów, z których możemy czerpać.

Cel terapii dla par jest prosty:

• pomoc w przepracowaniu problemów i trudności w związku,
• znalezienie rozwiązania satysfakcjonującego oboje partnerów,

i dzięki powyższym naprawić więź pomiędzy partnerami, odbudować bezpieczeństwo, zaufanie i wsparcie.

Rozpoczynając terapię nie możemy przewidzieć oczekiwanego skutku, jednakże często, to jedyna szansa na poprawę relacji i wypracowanie porozumienia.

Zamysłem psychoterapii par jest uświadomienie obojgu partnerom z jakiego powodu wystąpił konflikt oraz zrozumienia obopólnego wpływu na sytuację w jakiej się znajdują. Współmałżonkowie często wzajemnie obarczają się winą za problemy w związku i nawet kiedy chcą naprawić relację, to nie mają zasobów osobistych aby to zrobić. Psychoterapeuta wspiera związek w rozłożeniu problemów na czynniki pierwsze, aby następnie je przepracować poprzez wzajemne otwarcie się na siebie.

O przebiegu terapii i stosowanych metodach decyduje terapeuta po rozeznaniu się w sytuacji (początkowe sesje są sesjami diagnostycznymi) w jakiej znajduje się para oraz zrozumieniu trudności w relacji. Pojawienie się pary w gabinecie jest odważną decyzją i tym samym, sukcesem związku. Jednak bycie w procesie terapeutycznym wymaga od osób będących w związku dużego zaangażowania, wzięcia odpowiedzialności za zachowania, decyzje, słowa i emocje. To, czy uda się rozwiązać problemy i odbudować jakość relacji zależy tylko i wyłącznie od partnerów.

1. Wybierz odpowiedni moment bez tego wszystkiego, co może Was rozpraszać.
2. Okaż troskę i zrozumienie a nie krytykę, obwinianie i ocenianie.
3. Zastanów się wcześniej nad plusami i minusami różnych decyzji, np.:
   – Co zyskuję / co tracę zostając w relacji?
   – Co zyskuję / co tracę wychodząc z relacji?
4. Podziel się w/w wnioskami z partnerem_ką.
5. Bądź uważny_a na obawy i przekonania drugiej strony.
6. Odpowiedz szczerze na te pytania oraz poproś partnera_kę, aby również odpowiedział_a na trzy pytania:
   – Jeśli nie skorzystamy z pomocy, czy naprawdę wierzysz w to, że między nami będzie lepiej?
   – Jeśli nie będzie lepiej a tak samo, czyli źle a zapewne tylko gorzej – to co dalej?
   – Jakie będą konsekwencje braku decyzji na 'tak, skorzystamy z terapii’?
7. Pamiętaj, że odpuścić jest OK.

Lampka alarmowa powinna się nam zapalić w chwili, gdy widzimy, że więcej rzeczy myślimy, niż mówimy partnerowi_ce. Lub kiedy o tym, czego doświadczamy w życiu, rozmawiamy częściej z przyjaciółmi niż z mężem / żoną / partnerem / partnerką.

Najlepiej pojawić się w gabinecie we wczesnej fazie konfliktu, zanim emocje będą tak duże, że dialog zastąpiony zostanie eskalującymi kłótniami, a ciche dni nie są już dniami, ale stają się miesiącami…

Kiedy pojawiamy się w gabinecie w ostrej lub przewlekłej fazie konfliktu, gdy w małżeństwie jest już naprawdę źle, kiedy żyjemy obok siebie, właściwie nie mając ze sobą kontaktu terapia nadal jest możliwa. Jednak czas potrzebny do ponownego stworzenia dobrostanu związku może się znacząco wydłużyć.

Jeśli w relacji pojawiła się zdrada / niewierność, a partnerzy wyrażają wspólną chęć bycia razem, najbardziej polecaną opcją jest rozpoczęcie terapii małżeńskiej / dla par, która będzie wspierać relację w zrozumieniu źródła zdrady. Wspólna psychoterapia nie sprawi, że przestaniemy pamiętać o niewierności partnera_ki, ale może pomóc, iż pomimo zdrady możemy nadal tworzyć związek i prowadzić satysfakcjonujące życie. Zdradzony partner / zdradzona partnerka zawsze będzie pamiętał_a o zdradzie, ale owa nielojalność nie będzie sprawiała tak rozdzierającego i upokarzającego cierpienia oraz bólu.

• Czy to, co oferuje terapia par jest optymalnym modelem wsparcia dla Waszej relacji?
• Czy nie ma potrzeby dodatkowych konsultacji innych specjalistów?
• Jakie są Państwa oczekiwania – zarówno te wzajemne wobec relacji, jak i wobec procesu terapeutycznego?
• Jak rozumiany jest wspólny proces terapeutyczny, rola terapeuty, rola każdego z Państwa?

W Centrum Dialog pracujemy wspólnie, czyli para Klientów i terapeuta lub para terapeutów. W wyjątkowych sytuacjach dopuszczamy możliwość spotkań indywidualnych. Dla zachowania równowagi w relacji spotkania indywidualne prowadzone są z obojgiem partnerów.

Za nie etyczne uznajemy sytuacje, kiedy:

• terapeuta pary wcześniej był terapeutą indywidualnym dla jednej osoby z w/w związku,
• prowadzenie terapii indywidualnej osoby, z którą wcześniej terapeuta pracował w terapii par.
• W powyższych sytuacjach przekierowujemy osoby do innych psychoterapeutów.

Obawy są jak najbardziej naturalne, aczkolwiek nie powinny przekreślić motywacji do pracy na wspólnej terapii. Psychoterapeuci potrafią pracować z lękami Klientów, rozmawiać o nich, szukać ich przyczyn oraz pomóc zrozumieć ich znaczenie. Strach, że terapeuta stanie po stronie partnera_ki, może dotyczyć tego, czy ktoś będzie mnie w stanie wysłuchać nie oceniając, oskarżając, podważając mnie.

Jeżeli jednak tak się poczujemy, ważne jest aby powiedzieć o tym terapeucie, wówczas stanie się to częścią procesu. Bezstronność terapeuty wobec pary Klientów oraz neutralność w odniesieniu do ich trudności jest wpisana w etykę zawodu.

Terapeuta dbając o równowagę w terapii związków oraz swoją neutralną pozycję wobec relacji pary zapewnia transparentność wzajemnych kontaktów spotykając się z obojgiem partnerów. Jeżeli jednak z jakichś względów doszłoby do próby budowania sojuszu „na boku” – terapeuta poprosi o ujawnienie tej wiedzy partnerowi_ce. Przy odmowie, terapeuta przekaże informację, że „nie możemy kontynuować wspólnej pracy – proszę, porozmawiajcie ze sobą”.

Tak, prowadzimy terapię związków i par, w których osoby partnerskie identyfikują się jako osoby homoseksualne, biseksualne lub queer. Nasz ośrodek psychoterapii DIALOG oraz nasi psychoterapeuci są LGBT+ friendly.

W pracy terapeutycznej uwzględniamy specyficzne implikacje dla związków i par, które funkcjonują w sposób zróżnicowany w porównaniu z powszechnie przyjmowanymi wzorcami społeczno-kulturowymi:
– problemy, których doświadczają pary jednopłciowe mogą być specyficzne dla par w ogóle (trudności z komunikacją ; ustalanie wspólnych obszarów życia ; obszary życia, które chcę zachować dla siebie)
– problemy związane ze specyficzną sytuacją pary (niemożność sformalizowania związku ; posiadanie potomstwa ; posiadanie cech różnicujących od grup większościowych, czasem stygmatyzujących ; stres mniejszościowy – wpływ uprzedzeń / dyskryminacji na funkcjonowanie związku ; ujawnienie orientacji – coming-out).

Neuroróżnorodność (ADHD, spektrum autyzmu, zespół Aspergera) to pojęcie, które odnosi się do naturalnych różnic w funkcjonowaniu mózgu i procesach myślowych między ludźmi. Jako psychoterapeuci par nie postrzegamy tych różnic jako wady lub zaburzenia, ale kierujemy uwagę na to, że różnorodność neurologiczna może być źródłem unikalnych talentów i perspektyw. W pracy ze związkiem lub parą jesteśmy otwarci na szukanie nieoczywistych rozwiązań w codziennych sytuacjach.

• aktywny romans i brak motywacji do rezygnacji z niego,
• aktywna przemoc fizyczna,
• aktywne uzależnienie od substancji lub uzależnienie behawioralne,
• istnienie choroby psychicznej u jednego lub obojga partnerów,
• podjęcie przez jednego z partnerów decyzji o rozwodzie przy nieakceptacji tej decyzji przez drugą osobę,
• kiedy terapia prowadzi do wtórnej traumatyzacji,
• kiedy sytuacja materialno-bytowa pary jest trudna – w pierwszej kolejności muszą być zaspokojone takie podstawowe potrzeby, jak jedzenie i dach nad głową.

To umowa pomiędzy parą Klientów a psychoterapeutą, która określa ramy i warunki współpracy oraz ustalony sposób leczenia urazów więzi w ramach wspólnie rozpoczynanej psychoterapii. Podstawowym założeniem kontraktu terapeutycznego jest świadome uczestnictwo obu stron w zawieraniu umowy oraz wzięcie odpowiedzialności za proces leczenia. Klienci oraz terapeuta umawiają się bardzo dokładnie na warunki przyszłej współpracy. Kontrakt psychoterapeutyczny określa punkty wzajemnych zobowiązań.

Więcej informacji przeczytasz w artykule „Kontrakt psychoterapeutyczny w terapii związków i małżeństw„