Mechanizm psychologiczny, gdzie dwie strony konfliktu / problemu wciągają w niego trzecią osobę, to właśnie triangulacja w związku. Zjawisko pojawienia się trzeciej osoby przy konflikcie nie zawsze jest złe – jeśli jest to np. mediator lub pracodawca, którego celem jest pomóc w dojściu do porozumienia. Taka osoba pozostaje bezstronna i nie jest aktywną częścią konfliktu. Tym, co jest charakterystyczne dla triangulacji i jej manipulatorskiego charakteru jest element „wciągnięcia” trzeciej osoby do konfliktu. Ta nowa osoba staje się jego częścią i nie jest już obiektywnym obserwatorem.
Triangulacja w związku może mieć różne cele. Wciąganie w konflikt trzeciej osoby pozwala jego uczestnikom na zdjęcie z siebie odpowiedzialności. Trudności emocjonalne obecne przy konflikcie są zbyt obciążające, zatem jeśli pojawi się ktoś trzeci, to napięcie zmniejszy się. Pojawia się wtedy nowy obiekt, na którym można skupić uwagę, nie zaś na partnerze lub faktycznym problemie.
Gdy pojawia się nowa osoba, dwie pozostałe mogą używać jej do osiągania własnych celów (nie zawsze jest to świadome). Wciągniecie trzeciej osoby w konflikt nie doprowadzi do jego zakończenia, jednak może pozwolić jego członkom na chwilę oddechu od swoich faktycznych problemów.
Uczestnikami triangulacji mogą być osoby będące w różnych konfiguracjach rodzinnych oraz pozarodzinnych. Uczestnicy wcale nie muszą być spokrewnieni ze sobą. Triangulacja w związku dzieje się zawsze, gdy dwie strony rozgrywające konflikt angażują w niego trzecią, zaś ta trzecia daje się w niego wciągnąć.
Możliwe konfiguracje triangulacji, to np.:
– rodzic – rodzic plus dziecko,
– rodzic – dziecko plus dziecko,
– ex-partner – ex-partner plus dziecko,
– partner – partner plus przyjaciel.
Najczęstszym przypadkiem jest jednak konflikt rodzic-rodzic, gdzie jako trzecią osobę wciągają oni swoje dziecko. Dziecko wcale nie oznacza, że jest to młody człowiek. Rodzice w swój konflikt mogą wciągnąć swoje dorosłe potomstwo. Zdarzają się też sytuacje, gdy dziecko od małego jest częścią rozgrywki rodziców i będącą osobą dorosłą nadal nią pozostaje.
Przede wszystkim – nie dać się wciągnąć w konflikt. Konflikty innych osób powinny pozostać między nimi. Jeśli jesteśmy częścią konfliktu, wtedy nie następuje triangulacja. Jest to po prostu problem, gdzie są trzy lub więcej równoważnych stron. Z drugiej strony, jeśli wydarzy się konflikt między nami a partnerem, a nie wiemy jak go rozwiązać między sobą, nie angażujmy w to naszych znajomych lub dzieci. Odpowiedzią jest konsultacja z terapeutą par zakończona wejściem w proces psychoterapii związku.
To włączenie osób trzecich w konflikt, który trwa w obszarze związku, pary czy małżeństwa. Wzajemna niechęć, napięte stosunki i waśnie mogą dotyczyć również dwóch innych członków rodziny. W najczęściej spotykanej wersji triangulacyjnego konfliktu odtwórcami ról są oboje rodzice oraz dziecko, które teoretycznie czyli na nieświadomym poziomie ma pomóc w rozwiązaniu, np. małżeńskich napięć i kłopotów.